Kinderen swipen en googelen alsof de digitale wereld geen geheimen heeft. Maar dat is schijn: je wordt niet vanzelf digitaal geletterd. Kinderen moeten zich specifieke vaardigheden en kennis eigen maken. “Pedagogisch-didactische begeleiding is daarbij cruciaal”, zegt Eva van de Sande, programmamanager van het Wij zijn JONG-professionaliseringsprogramma Digitalig.

Bewust en kritisch

“We leven in een wereld waar informatie altijd aanwezig is, en waar we altijd in verbinding kunnen staan met elkaar”, zegt Eva. “Kinderen van nu moeten leren de regie te nemen over informatiestromen. Digitale geletterdheid houdt in dat ze daar bewust en kritisch mee omgaan.”

Kind zijn in deze tijd

“Stel: je zoekt iets op internet,” geeft Eva als voorbeeld, “dan moet je nadenken over je zoekvraag. De informatie die je vindt, moet je evalueren, want de bron is vaak niet duidelijk. Ook voor mediagebruik heb je vaardigheden nodig, zoals weerbaarheid en het vermogen om te onderscheiden wat echt is en wat niet. Verder is het belangrijk dat je je ervan bewust bent wat een computer kan, en wat niet. En je moet weten hoe je ICT doelgericht gebruikt. Al die voorbeelden kun je onderbrengen bij vier thema’s: online informatievaardigheden, computational thinking, mediawijsheid en ict-basisvaardigheden. Maar minstens zo belangrijk is de vraag: hoe vorm je als kind je ik, in een digitaliserende maatschappij? Bij Wij zijn JONG houden we ons ook met die vraag bezig, en met hoe professionals daarover kunnen praten met elkaar en de kinderen.”

Samenspel

Wij zijn JONG heeft het professionaliseringsprogramma Digitalig ontwikkeld in samenspel. Eva: “Samenspel tussen Edux en de andere divisies van Wij zijn JONG, maar ook met externe partners zoals onderwijsorganisaties, en met kennisinstituten zoals de Radboud Universiteit, de Erasmus Universiteit en Universiteit Leiden. Samen stemmen we de aanpak steeds af op de veranderende omstandigheden, want de technologische ontwikkelingen gaan door. Net als de verdere verweving met de samenleving.”

Teams in beweging

Digitale geletterdheid stimuleren is volgens Wij zijn JONG niet alleen de taak van een paar enthousiaste kartrekkers. Eva: “Je ziet vaak dat een of twee bevlogen professionals in een opvanglocatie of op een school de kar trekken. Daarmee krijg je digitale geletterdheid maar moeizaam de hele organisatie in, want er zijn bijvoorbeeld ook professionals die nog handelingsverlegen zijn. Wij als begeleiders zijn sowieso in een andere tijd opgegroeid dan de kinderen van nu, en ook in veel opleidingen is er nog te weinig aandacht voor digitale geletterdheid. Daarom gaan we bij Wij zijn JONG uit van twee vragen: wat hebben kinderen nodig én wat hebben professionals nodig om hen te begeleiden?”

Eigen vragen

Organisaties en locaties voor opvang en onderwijs die willen professionaliseren met Digitalig, krijgen begeleiding van de Digitalig-adviseurs van Edux. “Ieder team heeft andere vragen”, zegt Eva. “Wij kijken telkens naar de context en sluiten aan bij de behoeften, zodat het hele team in beweging kan komen. De aanpak is laagdrempelig en integraal, want digitale geletterdheid is geen extra laag die je afzonderlijk behandelt. Integendeel: we zijn er bewust of onbewust de hele dag mee bezig. Volwassenen en kinderen, iedereen.”